Kira Gelir Vergisi Amortismanının Hesaplanması

1. Gerçek gider yöntemi kullanılması durumunda kira gelir vergisinden indirilecek olan amortisman gideri hesabı nasıl olmalıdır?

Kiraya verilen mal ve haklar için amortismana tabi değer, belirli ise maliyet bedeli, belirli değil ise, bina ve arazi için vergi değeri, diğer mallar için Vergi Usul Kanununun 267’nci maddesinin 3’üncü fıkrasına göre aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya önceki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına göre mükellef tarafından çıkarılacak olan “Ortalama satış fiyatı” ile hesaplanır.

Kiraya veren tarafından yapılan ve gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar bir takvim yılı içinde Vergi Usul Kanununun 313’üncü maddesinde belirlenen tutarı aşıyor ise maliyet olarak dikkate alınabilir.

Gayrimenkul sermaye iradına kaynak teşkil eden konutlar, 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ eki listenin “1.4.İkamet olarak kullanımdan kiralık hale getirilen evler” kısmında yer verilen 50 yıl ve %2,00 oranı ile amortismana tabi tutulmaktadır.

Söz konusu hesap yapılırken gayrimenkulün belli ise maliyet bedeli, bu bedel belli değilse bina ve arazi için vergi değeri üzerinden hesaplanır.

Buna göre, sahip olunan konutun kiraya verilmesi sonucu elde edilen gelirin gerçek gider yönteminin seçilerek beyan edilmesi halinde, söz konusu gayrimenkulün maliyet bedeli üzerinden edinme tarihinden itibaren 50 yılda %2,00 oranında amortisman ayrılması ve ayrılan amortismanların (istisnaya isabet eden kısım hariç olmak üzere) yıllar itibariyle indirime konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Kiraya verilen taşınmazın tadilat bedelleri ile gayrimenkulün alımı sırasında ödenen banka kredisine ait dosya masrafı, eksper masrafı ve komisyon giderlerinin de maliyet bedellerine eklenmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilmesi mümkün bulunmaktadır.

2. Veraset Yoluyla İktisabı Gerçekleşen Gayrimenkullerde Amortisman Uygulaması

GVK’nun 74’üncü maddesinin birinci fıkrasının 6’ıncı bendinde amortismanın kiraya verilen mal veya haklara ilişkin maliyet bedeli üzerinden hesaplanacağı belirtilmekle beraber, bu maliyet bedelinin kiraya verilen mal veya hak dolayısıyla katlanılan maliyet bedeli olduğu açık olarak vurgulanmaktadır. Fakat, veraset yoluyla veya ivazsız intikal yoluyla gayrimenkul niteliğindeki mal veya hak iktisap edenin katlandığı bir maliyet bulunmamaktadır. Zira, bu sözleşmeler hukuken tek tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Dolayısıyla, bu şekilde gerçekleşen intikallerde gayrimenkulu devreden kişiye ilişkin maliyet bedeli amortisman uygulamasında dikkate alınamaz.

Veraset ile gerçekleşen intikallerde gayrimenkulu iktisap eden şahsın amortisman tutarını, Gelir Vergisi Kanunu’nun 74’üncü maddesinin birinci fıkrasının 6’ıncı bendinde belirtildiği üzere; bina ve arazi için vergi değeri, diğer mallar için Vergi Usul Kanunu’nun 267’nci maddesinin 3’üncü fıkrası uyarınca emsal nitelikteki konutların satışına değerleri ortalaması üzerinden hesaplaması gerekmektedir.

3. Veraset yoluyla kazanılan taşınmazın kira gelir vergisinden indirilecek amortisman hesabı hakkında;

Veraset ile gerçekleşen intikallerde gayrimenkulü iktisap eden şahsın amortisman tutarını, Gelir Vergisi Kanunu’nun 74’üncü maddesinin birinci fıkrasının 6’ıncı bendinde belirtildiği üzere; bina ve arazi için vergi değeri üzerinden sahip olunan konutun kiraya verilmesi sonucu elde edilen gelirin gerçek gider yönteminin seçilerek beyan edilmesi halinde, söz konusu gayrimenkulün maliyet bedeli üzerinden edinme tarihinden itibaren 50 yılda %2,00 oranında amortisman ayrılması ve ayrılan amortismanların (istisnaya isabet eden kısım hariç olmak üzere) yıllar itibariyle indirime konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Yazılarımız özet bilgi niteliğinde olup bilgi karmaşalarını önlemek saikiyle yayımlanmaktadır. Davalarınız ve hukuki problemleriniz için avukatınıza danışmanız tavsiye edilmektedir.

Av. MURAT AKBAŞ

• Mail